พวงตุ้มหู สรรพคุณและประโยชน์ของต้นพวงตุ้มหู 5 ข้อ !

พวงตุ้มหู

พวงตุ้มหู ชื่อวิทยาศาสตร์ Ardisia pilosa H.R.Fletcher จัดอยู่ในวงศ์ PRIMULACEAE (MYRSINACEAE)[2]

สมุนไพรพวงตุ้มหู มีชื่อเรียกอื่นว่า เข้าพรรษา (น่าน), ตุ้มไก่ (เลย), พวงตุ้ม พวงตุ้มหู (นครราชสีมา)[2], ตีนเป็ด[1] เป็นต้น

ลักษณะของพวงตุ้มหู

  • ต้นพวงตุ้มหู จัดเป็นพรรณไม้พุ่ม ลำต้นตั้งตรง มีความสูงได้ประมาณ 0.5-1.5 เมตร เปลือกต้นและก้านใบเป็นสีแดง ผิวเรียบ แตกกิ่งก้านน้อยช่วงปลายยอด ชอบขึ้นในที่ร่ม พบได้ตามป่าเบญจพรรณ และป่าชื้นทั่วไป[1],[2]

ต้นพวงตุ้มหู

  • ใบพวงตุ้มหู ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปรี ปลายใบกลมมน โคนใบสอบหรือมน ส่วนขอบใบหยักตื้น ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1-3 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2.5-7 เซนติเมตร ลักษณะของใบค่อนข้างอวบน้ำ หลังใบและท้องใบเรียบ ผิวใบด้านบนมีจุดตามแผ่น ก้านใบมีขน ยาวได้ประมาณ 3-10 มิลลิเมตร[1],[2]

ใบพวงตุ้มหู

  • ดอกพวงตุ้มหู ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบ ช่อละหลายดอก ก้านดอกยาวเกือบเท่ากัน ลักษณะคล้ายซี่รุ่มแต่หัวห้อยลง กลีบดอกมีลักษณะเป็นรูปไข่ สีชมพูอมม่วง มี 4-5 กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกัน กลีบซ้อนกันและมักจะบิดเวียน ส่วนกลีบรองกลีบดอกเป็นรูปไข่กว้าง มี 4-5 กลีบ เมื่อดอกบานจะมีขนาดกว้างประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร เกสรเพศผู้ก้านเกสรสั้น เรียงชิดติดกันมี 5 อัน รังไข่กลม ส่วนปลายเป็นท่อยาว จะออกดอกในช่วงประมาณเดือนกรกฎาคมถึงเดือนกันยายน[1],[2]

รูปพวงตุ้มหู

ดอกพวงตุ้มหู

  • ผลพวงตุ้มหู ผลมีลักษณะกลม ผิวผลมัน มีจุดประปราย ผลอ่อนเป็นสีเขียว เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีแดงสด ผลมีขนาดกว้างประมาณ 0.5-0.7 เซนติเมตร[1],[2]

ผลพวงตุ้มหู

สรรพคุณของพวงตุ้มหู

  • ตำรายาไทยจะใช้รากพวงตุ้มหูเป็นยาแก้ไข้ และใช้ใบเป็นยาแก้ไอ[1]

ข้อมูลทางเภสัชวิทยาของพวงตุ้มหู

  • ใบและกิ่งพวงตุ้มหู พบสาร catechin, gallic acid, quercetin, protocatechuic acid, p-coumarinic acid[1]
  • ใบและกิ่งพวงตุ้มหูมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และลดปริมาณการสร้างสารอนุมูลอิสระไนตริกออกไซด์ในหลอดทดลอง[1]

ประโยชน์ของพวงตุ้มหู

  • ผลใช้เป็นอาหารของสัตว์ป่าและนก[1],[2]
  • ลำต้นใช้ทำเครื่องจักสาน[1]
  • ต้นพวงตุ้มหู สามารถนำมาใช้ปลูกเป็นไม้ประดับได้[2]
เอกสารอ้างอิง
  1. ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.  “พวงตุ้มหู”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : www.phargarden.com.  [03 ต.ค. 2015].
  2. ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้.  “พวงตุ้มหู”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th.  [03 ต.ค. 2015].

ภาพประกอบ : www.phargarden.com (by Sudarat Homhual), biodiversity.forest.go.th

เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย (Medthai)

เมดไทย
เมดไทย (Medthai) ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นอิสระเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ การรักษาโรค การใช้ยา สมุนไพร แม่และเด็ก ฯลฯ เราร่วมมือกับแพทย์และผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเพื่อให้มั่นใจว่าคุณจะได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและดีที่สุด