ผักขี้มด
ผักขี้มด ชื่อวิทยาศาสตร์ Glochidion zeylanicum var. tomentosum (Dalzell) Trimen (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Glochidion hirsutum (Roxb.) Voigt) จัดอยู่ในวงศ์มะขามป้อม (PHYLLANTHACEAE)
สมุนไพรผักขี้มด มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ชุมเส็ด (ตราด), ไคร้เส็ด (เพชรบูรณ์), ไคร้ป่าปิ้น (พิษณุโลก), ตานเข้า (เลย) ส่วนทางแพร่เรียก “ผักขี้มด” เป็นต้น[1]
ลักษณะของผักขี้มด
- ต้นผักขี้มด จัดเป็นพุ่ม ลำต้นมีลักษณะตั้งตรงสูงได้ประมาณ 1-2 เมตร[1]
- ใบผักขี้มด ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก รูปวงรีแกมรูปไข่กลับ หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3-5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 7-12 เซนติเมตร ผิวใบมีขนนุ่มละเอียดทั้งสองด้าน[1]
- ดอกผักขี้มด ออกดอกเป็นช่อกระจุกที่ซอกใบ มีดอกย่อยหลายดอก กลีบดอกเป็นสีเหลืองแกมเขียว ขนาดเล็ก[1]
- ผลผักขี้มด ผลเป็นผลแห้งและแตกได้ ลักษณะของผลเป็นรูปกลมแป้นสีเขียว มีหลายพู[1]
สรรพคุณของผักขี้มด
- ตำรับยาพื้นบ้านล้านนาจะใช้เปลือกต้นผักขี้มด ผสมกับเปลือกต้นมะขาม และโกฐทั้งห้า นำมาบดให้เป็นผง ละลายกับน้ำร้อนดื่มเป็นยาหอม บำรุงหัวใจ (เปลือกต้น)[1]
เอกสารอ้างอิง
- หนังสือสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา. (ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล). “ผักขี้มด”. หน้า 116.
ภาพประกอบ : www.flickr.com (by Apurba Kumar)
เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย (Medthai)