นูดพระ
นูดพระ ชื่อวิทยาศาสตร์ Flemingia strobilifera (L.) R. Br. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Maughania strobilifera (L.) J. St.-Hil. ex Kuntze)[1] ส่วนอีกข้อมูลระบุว่า เป็นชนิด Flemingia strobilifera (L.) W.T.Aiton (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Moghania strobilifera (L.) J.St.-Hil., Moghania strobilifera (L.) Jacks.)[2] โดยจัดอยู่ในวงศ์ถั่ว (FABACEAE หรือ LEGUMINOSAE) และอยู่ในวงศ์ย่อยถั่ว FABOIDEAE (PAPILIONOIDEAE หรือ PAPILIONACEAE)[1],[2]
สมุนไพรนูดพระ มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ขี้ดัง (นครพนม), หงอนไก่ (ภาคเหนือ) ส่วนที่นครศรีธรรมราชเรียกว่า “นูดพระ” เป็นต้น[1]
ลักษณะของนูดพระ
- ต้นนูดพระ จัดเป็นไม้พุ่มหรือไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง สูงได้ประมาณ 80-150 เซนติเมตร ตามกิ่งก้านและลำต้นมีขน มักขึ้นตามที่โล่งแจ้งและที่มีร่มเงา ที่ระดับความสูงประมาณ 200-450 เมตร[1],[2]
- ใบนูดพระ ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อยใบเดียว ออกเรียงสลับ ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปไข่ ปลายใบมน โคนใบมน ใบมีขนาดกว้างประมาณ 2-6 เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-12 เซนติเมตร ผิวใบด้านบนเรียบ ส่วนด้านล่างมีขนละเอียดขึ้นปกคลุม มีหูใบเป็นรูปใบหอกปลายเรียวแหลม ส่วนก้านใบยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร[1],[2]
- ดอกนูดพระ ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่งหรือซอกใบ มีดอกย่อยจำนวนมาก ดอกมีใบประกอบเป็นรูปเกือบกลมถึงรูปไข่กว้าง ยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร บางคล้ายเยื่อมีลักษณะม้วนพับและติดทน ส่วนกลีบเลี้ยงเชื่อมติดกัน ปลายแยกออกเป็น 5 แฉก ยาวประมาณ 3-4 มิลลิเมตร กลีบดอกเป็นสีขาวครีม มีลายเส้นสีชมพู ลักษณะเป็นรูปดอกถั่ว มีเกสรเพศผู้ 10 อัน เชื่อมติดกันสองกลุ่ม รังไข่มีขน[1],[2]
- ผลนูดพระ ผลมีลักษณะเป็นฝักรูปขอบขนาน มีขนาดกว้างประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร และยาวประมาณ 0.8-1.2 เซนติเมตร ภายในมีเมล็ด 2 เมล็ด เมล็ดเป็นสีน้ำตาล ลักษณะเป็นรูปวงกลม[1],[2]
สรรพคุณของนูดพระ
- ยาพื้นบ้านล้านนาจะใช้รากนูดพระ นำมาต้มกับน้ำดื่มและอาบแก้อาการปวดเมื่อย (ราก)[1]
เอกสารอ้างอิง
- หนังสือสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา. (ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล). “นูดพระ”. หน้า 114.
- ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้. “นูดพระ”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th. [01 ธ.ค. 2014].
ภาพประกอบ : www.flickr.com (by Jayesh Patil, techieoldfox, Ahmad Fuad Morad, Dinesh Valke, Foggy Forest)
เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย (Medthai)
