หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท (Herniated disc) เป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในปัจจุบัน โดยเฉพาะในกลุ่มคนวัยทำงานและผู้สูงอายุ อาการนี้สามารถส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก ทำให้เกิดความเจ็บปวดและจำกัดการเคลื่อนไหว มาทำความเข้าใจกันว่าอาการนี้เกิดจากอะไร และใครบ้างที่มีความเสี่ยง
สาเหตุของหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท มีสาเหตุจากหลากหลายประการ ดังต่อไปนี้
- ความเสื่อมตามวัย เมื่ออายุมากขึ้น หมอนรองกระดูกจะเสื่อมสภาพลง ทำให้เกิดการยุบตัวและแตกได้ง่าย
- การบาดเจ็บ อุบัติเหตุหรือการกระแทกอย่างรุนแรงอาจทำให้หมอนรองกระดูกเคลื่อนหรือแตก
- ท่าทางที่ไม่ถูกต้อง การนั่งหรือยืนในท่าที่ไม่ถูกต้องเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดแรงกดทับที่ไม่สมดุลบนกระดูกสันหลัง
- น้ำหนักตัวมากเกินไป ความอ้วนทำให้เกิดแรงกดทับมากขึ้นบนกระดูกสันหลังและหมอนรองกระดูก
- การยกของหนัก การยกของหนักไม่ถูกวิธีหรือบ่อยเกินไปอาจทำให้หมอนรองกระดูกได้รับความเสียหาย
- พันธุกรรม บางคนอาจมีแนวโน้มทางพันธุกรรมที่ทำให้หมอนรองกระดูกเสื่อมเร็วกว่าปกติ
กลุ่มเสี่ยงที่อาจเกิดอาการหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
จากสาเหตุของโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทดังกล่าว มีบุคคลที่เป็นกลุ่มเสี่ยง และต้องระมัดระวัง ดังนี้
- ผู้สูงอายุ เกิดจากความเสื่อมตามวัย
- คนทำงานออฟฟิศ การนั่งนาน ๆ ในท่าเดิมอาจทำให้เกิดปัญหากับหมอนรองกระดูก
- ผู้ที่ทำงานใช้แรงมาก เช่น กรรมกร หรือผู้ที่ต้องยกของหนักเป็นประจำ
- นักกีฬา โดยเฉพาะกีฬาที่มีการกระแทกหรือบิดตัวมาก เช่น ยกน้ำหนัก มวยปล้ำ
- ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน น้ำหนักจะไปเพิ่มแรงกดทับบนกระดูกสันหลัง
- ผู้ที่สูบบุหรี่ อาจเร่งการเสื่อมของหมอนรองกระดูก
- ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคนี้ ปัจจัยทางพันธุกรรมอาจเพิ่มความเสี่ยง
อาการที่ควรสังเกต
- ปวดหลัง ปวดคอ หรือปวดขา ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่เกิดปัญหา
- รู้สึกชา หรือมีอาการเสียวแปลบตามแขนหรือขา
- กล้ามเนื้ออ่อนแรง
- ปวดมากขึ้นเมื่อไอ จาม หรือเคลื่อนไหวในบางท่า
การป้องกันและรักษา
สำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทแนะนำให้ปฏิบัติตามวิธีดังต่อไปนี้
- รักษาท่าทางที่ถูกต้อง นั่งและยืนให้ถูกวิธี หลีกเลี่ยงการนั่งนานๆ ในท่าเดียว
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เน้นการบริหารกล้ามเนื้อหลังและท้อง เพื่อเสริมความแข็งแรง
- ควบคุมน้ำหนัก รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ยกของอย่างถูกวิธี ใช้ขาช่วยยกแทนการใช้หลัง และหลีกเลี่ยงการบิดตัวขณะยกของ
- เลิกสูบบุหรี่ การเลิกสูบบุหรี่ช่วยชะลอการเสื่อมของหมอนรองกระดูก
- การรักษาทางการแพทย์ หากมีอาการรุนแรง อาจต้องพบแพทย์เพื่อรับการรักษาด้วยยา กายภาพบำบัด หรือในบางกรณีอาจต้องผ่าตัด
หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทเป็นปัญหาสุขภาพที่สามารถป้องกันได้ด้วยการดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม การรู้จักกลุ่มเสี่ยงและสาเหตุของโรคช่วยให้เราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงได้ หากมีอาการผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์โดยเร็วเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง การดูแลสุขภาพกระดูกสันหลังอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้เรามีคุณภาพชีวิตที่ดีในระยะยาว ไม่ว่าจะเป็นวัยทำงานหรือวัยสูงอายุ
