ถั่งเช่า หรือ ตังถั่งเช่า ราชาสมุนไพรจีน มีความหมายว่า “หญ้าหนอน” หรือ “ฤดูหนาวเป็น หนอน ฤดูร้อนเป็นหญ้า” หนอนผีเสื้อที่อาศัยอยู่บนที่ราบสูงของประเทศทิเบตมักจะจำศีลอยู่ใต้ หิมะในช่วงฤดูหนาวเมื่อถึงหน้าร้อนอากาศเริ่มอุ่น น้ำแข็งเริ่มละลายเป็นน้ำหนอนที่จำศีลเหล่านี้ จะกินสปอร์เข้าไป ทำให้เห็ดที่อาศัยอยู่เป็นปรสิตและเติบโตสร้างเส้นใยออกมาทางส่วนหัวของ ตัวหนอน พอถึงช่วงฤดูร้อนตัวหนอนก็จะค่อยๆ อ่อนแรงและตาย โดยตรงส่วนหัวของตัวหนอน จะมีส่วนที่งอกออกมาเกิดจากการผสมระหว่างตัวหนอนกับเห็ดที่ตายแล้ว ซึ่งในส่วนนี้เราจะ เรียกว่า “ถั่งเช่า”
(เครดิตภาพ : thungchaoplus.com)
วงจรของการกำเนิดถั่งเช่า
ในกรณีตัวอย่างนั้นจะยกตัวอย่างการกำเนิดของถั่งเช่าเป็นทั้งหมด 5 ขั้นตอน
- ผีเสื้อได้มีการสืบพันธุ์โดยวางไข่ไว้บนพื้นดิน หรือ ใบไม้ ใบหญ้า
- หลังจากนั้นไม่นานตัวอ่อนก็ฟักออกมาจากไข่แล้วมุดลงดินเพื่อเจริญเติบโต
- เนื่องจากสภาพดินและอากาศที่ทำให้เกิดสปอร์และเชื้อราในดินทำให้ตัวอ่อนติดเชื้อ
- เชื้อราในตัวอ่อนเติบโตเริ่มกัดกินตัวอ่อนจากภายใน จนออกมายังพื้นผิวของตัวอ่อนหรืองอกออกมาเป็นเหมือนเขา หรือ ที่เราเรียกว่าถั่งเช่า
- ภายในสโครมา ที่มีโครงสร้างรูปร่างเหมือนถุงจะเป็นตัวกำเนิดสปอร์แล้วทำให้เกิดเป็นวัฏจักรของถั่งเช่าต่อไป
ถั่งเช่ามีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า Ophiocordyceps Sinensis ส่วนใหญ่เห็ดถั่งเช่ามักพบมากใน ทิเบต มณฑลซินไห่ มณฑลกานซูนนาน และแถบเทือกเขาหิมาลัย ในประเทศอินเดีย ภูฏาน และ เนปาล วงจรของหนอนถั่งเช่ากลายมาเป็นต้นกำเนิดของสมุนไพรที่มีประโยชน์หลายอย่าง ซึ่งถิ่นกำเนิดในแถบเทือกเขาสูง ทำให้ยากลำบากต่อการเข้าถึง อีกทั้งความนิยมหามารับประทานเพราะเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณมากมายหลายประการ จึงทำให้ถั่งเช่ามีราคาแพง และหาทานยาก โดยสามารถนำไปรับประทานแบบสดๆ ต้ม ตุ๋น หรือว่านำมาสกัดเป็นแคปซูลอย่างที่เห็นแพร่หลายในปัจจุบัน
ผลวิจัยทางการแพทย์
ผลวิจัยทางการแพทย์ ได้ค้นพบว่าถั่งเช่านั้นไปช่วยขยายขนาดของหลอดเลือด ทำให้ร่างกายเสริมสร้างภูมิต้านทานให้ได้ดียิ่งขึ้น ช่วยเรื่องของเบาหวาน และเชื่อว่าสามารถลดการเติบโตของเนื้องอกและเซลล์มะเร็ง ซึ่งจากการวิจัยทีมแพทย์เผยว่าขณะนี้ยังไม่มีผลวิจัยไหนแสดงให้เห็นถึงผลข้างเคียงจากการรับประทานถั่งเช่า
การรับประทานถั่งเช่าในปัจจุบัน
เนื่องจากถิ่นกำเนิดของถั่งเช่านั้นไม่ได้อยู่ในประเทศไทยทำให้เป็นหนึ่งในสมุนไพร ที่บางคนอาจไม่เคยได้ยินมาก่อนและเกิดความไม่คุ้นเคย ปัจจุบันนั้นมีถั่งเช่าในรูปแบบต่างๆ อาทิเช่น แคปซูล ที่ถูกสกัดมาอย่างดี ก็จะเป็นทางเลือกที่สะดวก ง่าย และได้ของที่มีคุณภาพ เปรียบกับการที่ต้องไปสรรหาสมุนไพรเองตามตลาดซึ่งเสี่ยงต่อการได้สินค้าที่ปนเปื้อนและไม่มีคุณภาพ
โดยถั่งเช่าสกัดแบบแคปซูลนั้น วัตถุดิบมักจะถูกคัดสรรผ่านกระบวนการผลิตที่มีคุณภาพและทันสมัย ทำให้สามารถดึงคุณประโยชน์ของสมุนไพรออกมาอย่างเต็มที่
เมื่อก่อนการที่จะหาถั่งเช่ามารับประทานนั้นเป็นเรื่องที่ยาก เพราะนอกจากความหายากแล้ว ถิ่นกำเนิดที่อยู่ที่สูง ทำให้ยากต่อการเข้าถึง แม้แต่ชาวทิเบตเอง ยังต้องเดินทางขึ้นที่ราบสูงเพื่อเก็บเกี่ยวถั่งเช่า แต่ปัจจุบันถั่งเช่ากลายเป็นสมุนไพรที่อยู่ในรูปแบบใหม่ อย่างเช่น ในรูปแบบแคปซูล พกพาสะดวก คุณภาพสูง ที่หารับประทานได้ง่ายขึ้นตามร้านสะดวกซื้อทั่วไป และได้รับความนิยมในทุกเพศทุกวัยอีกด้วย
