สมี สรรพคุณและประโยชน์ของต้นสมี 6 ข้อ !

สมี

สมี ชื่อวิทยาศาสตร์ Sesbania sesban (L.) Merr. จัดอยู่ในวงศ์ถั่ว (FABACEAE หรือ LEGUMINOSAE) และอยู่ในวงศ์ย่อยถั่ว FABOIDEAE (PAPILIONOIDEAE หรือ PAPILIONACEAE)[1]

สมุนไพรสมี มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ผักฮองแฮง สะเภาลม (ภาคเหนือ) เป็นต้น (ส่วนภาคกลางเรียก “สมี“)[1]

หมายเหตุ : นอกจากสมีจะเป็นชื่อของไม้ล้มลุกชนิดนี้แล้ว “สมี” (สะหฺมี) ยังเป็นคำที่ใช้เรียกพระภิกษุผู้ต้องอธิกรณ์ขั้นปาราชิก หรือผู้ถูกไล่สึกจากการเป็นพระเพราะต้องอาบัติปาราชิก (พระนอกรีต) ซึ่งสาเหตุที่ส่งผลให้อาบัติถึงขั้นปาราชิก ได้แก่ เสพเมถุน ลักขโมย ฆ่าคน และพูดอวดคุณวิเศษ โดยบุคคลที่เป็นสมี จะบวชอีกไม่ได้ตลอดชีวิต (ข้อมูลจาก : พจนานุกรม อ.เปลื้อง ณ นคร)

ลักษณะของต้นสมี

  • ต้นสมี จัดเป็นไม้พุ่ม มีความสูงของต้นประมาณ 3-5 เมตร ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง แตกกิ่งก้านได้น้อย ตามต้นมีขนสีขาวปกคลุม[1]

ต้นสมี

  • ใบสมี ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ออกรียงสลับ มีใบย่อยประมาณ 12-18 คู่ ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปขอบขนาน โคนใบเบี้ยว ส่วนขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบทั้งสองด้าน[1]

ใบสมี

  • ดอกสมี ออกดอกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกเป็นสีเหลืองสด กลีบบนด้านนอกมีประสีน้ำตาล ส่วนกลีบเเลี้ยงที่โคนเชื่อมติดกัน[1]

รูปดอกสมี

ดอกสมี

  • ผลสมี ออกผลเป็นฝักยาวประมาณ 20-30 เซนติเมตร ภายในฝักมีเมล็ดจำนวนมาก[1]

ผลสมี

สรรพคุณของสมี

  1. ใบใช้เป็นยาแก้ไข้ (ใบ)[1]
  2. ใบใช้เป็นยาเขียวหรือใช้สุมหัวเด็กเป็นยาแก้หวัด แก้อาการปวดหัวตัวร้อน (ใบ)[1]
  3. ช่วยลดความเย็นในร่างกาย (ใบ)[1]
  4. ใบใช้เป็นยากระทุ้งพิษ (ใบ)[1]
  5. คนเมืองจะใช้กิ่งนำมาแช่กับน้ำร่วมกับฝอยลม (จามลม) และเห็ดลม แล้วนำน้ำที่ได้มาใช้อาบเพื่อรักษาตุ่มคัน หรืออาการแพ้ (กิ่ง)[2]

ประโยชน์ของสมี

  • ใบนำมาใช้ในพิธีพลีกูณฑ์ของพราหมณ์ (ข้อมูลจาก : พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 )
เอกสารอ้างอิง
  1. หนังสือสมุนไพรในอุทยานแห่งชาติภาคเหนือ.  “สมี”.  (พญ.เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ).  หน้า 174.
  2. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน).  “สมี”.  อ้างอิงใน: หนังสือชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (เต็ม สมิตินันทน์).  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก: eherb.hrdi.or.th. [10 มิ.ย. 2014].

ภาพประกอบ : www.flickr.com (by Penny Wang, Phuong Tran, Dinesh Valke)

เรียบเรียงข้อมูลโดยเว็บไซต์เมดไทย (Medthai)

เมดไทย
เมดไทย (Medthai) ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นอิสระเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ การรักษาโรค การใช้ยา สมุนไพร แม่และเด็ก ฯลฯ เราร่วมมือกับแพทย์และผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านเพื่อให้มั่นใจว่าคุณจะได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและดีที่สุด